دیابتی‌ها چطور مراقب پاهایشان باشند؟
کلینیک زاهد : نوروپاتی دیابتی و بیماری عروق محیطی از عوارض بیماری دیابت می باشند که باعث ایجاد زخم و مشکلاتی در پاها می شوند.
دیابت – سلامت پا در بیماران دیابتی
نوروپاتی دیابتی
عدم کنترل بیماری دیابت می تواند اعصاب بدن را تخریب کند.
اگر اعصاب پاها دچار آسیب شوند، بیمار ممکن است گرما، سرما و یا درد را احساس نکند.
فقدان حس کردن را نوروپاتی دیابتی می نامند. در این صورت اگر بریدگی و یا زخمی در پاها ایجاد شود، بیماری دیابتی متوجه آن نخواهد شد، لذا زخم وخیم تر می شود.
به علت تخریب اعصاب، عضلات پاها نیز عملکرد عادی خود را از دست می دهند. در نتیجه در یک قسمت پا فشار بیشتری وارد می آید.
تقریبا 10 درصد بیماران دیابتی دچار زخم پا می باشند.
اختلال در گردش خون باعث قانقاریا در بافت می شود. قانقاریا همان مرگ بافت (نکروز بافتی) به علت کمبود جریان خون می باشد
بیماری عروق محیطی در دیابت
دیابت می تواند بر عروق خونی نیز اثر بگذارد و باعث کاهش جریان خون شود.
اگر جریان خون کافی نباشد، مدت زمان زیادی طول می کشد تا زخم ها و یا بریدگی های پوستی بهبود یابند.
جریان کم خون در دست ها و پاها را به نام بیماری عروق محیطی می گویند. این بیماری یک اختلال در گردش خون می باشد که بر رگ های خونی اثر می گذارد.
زخم پای بیمار دیابتی
آیا می توان از مشکلات پا جلوگیری کرد؟
مراقبت دائمی و بادقت از پاها در بیماری دیابت می تواند از بروز مشکلات و تشدید آنها جلوگیری کند.
یک بیمار دیابتی باید طی مراحل زیر از پاهایش مراقبت کند:
1- بیماری‌تان را کنترل کنید. هر روز قند خونتان را چک کنید.
موقع گرفتن ناخن ها، سر آنها صاف باشند تا در گوشت پا فرو نروند
ورزش کنید. به تغذیه خود اهمیت بدهید و داروهای خود را سر موقع مصرف کنید.
قند خونتان را در یک محدوده ثابت حفظ کنید.
2- هر روز پاهایتان را نگاه کنید و ببینید که آیا زخم، تاول، قرمزی، پینه و یا مشکل دیگری در پای شما وجود دارد یا نه. اگر مشکلی در پاهایتان دیدید، فورا آن را درمان کنید تا بدتر نشود.
3- پاهای خود را با آب ولرم و صابون هر روز بشویید.
بعد از شستن، پاها و بین انگشتان را به خوبی خشک کنید تا از بروز قارچ پا جلوگیری کنید.
اگر پوست پای شما خشک است، بعد از شستن پا و خشک کردن آن، پای خود را با کرم مرطوب کنید.
از مالیدن مرطوب کننده بین انگشتان پا جدا خودداری کنید.
می توانید از پزشک خود بپرسید که کدام کرم برای پای شما بهتر است.
4- بعد از حمام و هنگامی که هنوز پوست نرم است، میخچه و پینه پا را با سنگ پا به آرامی بمالید. در یک جهت سنگ پا را حرکت دهید.
5- ناخن های پا را یک بار در هفته با ناخن‌گیر بگیرید.
موقع گرفتن ناخن ها، سر آنها را گرد نکنید، بلکه سر ناخن ها صاف باشند تا در گوشت پا فرو نروند.
پس از کوتاه کردن ناخن ها، آنها را سوهان‌ناخن بکشید.
6- همیشه جوراب نخی نرم و اندازه پای خود بپوشید.
هر وقت احساس کردید پایتان سرد است، جوراب بپوشید.
کفش مناسب در بیماری دیابت
همیشه کفش و یا دمپایی جلوبسته بپوشید تا پاهایتان در اثر برخورد با اجسام سفت یا تیز زخم نشوند.
حتی در خانه، صندل نپوشید و هیچ گاه پابرهنه راه نروید.
کفش مناسب و اندازه پایتان بپوشید.
جنس کفش بهتر است چرمی و یا پارچه کتان محکم باشد که به آسانی خراب نشود.
کفش های پنجه پهن که فضای بیشتری برای پا دارند بهترند.
7- هنگامی که نشسته اید، پای خود را کمی بالا ببرید، انگشتان پای خود را حرکت دهید و قوزک پا را چندین بار در روز حرکت دهید.
موقع نشستن روی صندلی یا مبل، برای مدت طولانی پاهای خود را روی هم نیندازید تا گردش خون مختل نشود
8- اگر سیگار می کشید، سیگار را ترک کنید. سیگار باعث بدتر شدن مشکلات جریان خون می شود.
9- حتی اگر مشکلی در پایتان وجود ندارد، هر 2 تا 3 ماه یکبار نزد پزشک متخصص بروید.
پزشک پوست پا را بررسی می کند تا ببینید که آیا قرمز و یا زخم شده است یا نه. همچنین ضربان پا و وجود حس در پاها بررسی می شود.
تغییر رنگ پوست پا – دیابت و قطع عضو –
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- تغییر رنگ پوست پا
- تغییر در دمای پوست پا
- ورم پا و یا مچ پا
- درد ساق پا
- وجود یک زخم در پا که به کندی بهبود می یابد.
- فرو رفتن گوشه ناخن پا در گوشت
- عفونی شدن ناخن پا
- وجود پینه و یا میخچه پا
- ترک پوست پا، به خصوص نزدیک پاشنه
- بوی بد و دائمی پا
نویسنده : مریم سجادپور
